·
Балаларның тормыш
тәҗрибәсендә очрамаган предметлар һәм күренешләрне белдерүче сүзләр исәбенә
сүзлек запасын арттыру.
·
Эмоциональ халәтне
(ачулы, моңсу), этик сыйфатларны (хәйләкәр, юмарт), предметларнын билгеләрен
һәм үзенчәлекләрен белдерүче сүзләрне актив кулланышка кертү. Антонимнарны
сөйләмдә аңлап куллану; сүз ясагыч кушымчалар ярдәмендә яңа сүз ясалу
очракларын белү (тәм-тәмле, бакча-бакчачы, тоз-тозсыз һ.б.).
·
Авазларны дөрес
әйтү өстендә аңлап эшләү, сүздә беренче авазны аерып әйтә белү.
·
Сәбәп-нәтиҗә
бәйләнешләренә төшенү.
·
Сөйләмдә тезмә һәм
иярченле кушма җөмләләрне куллану.
·
Сюжетлы рәсемнәрнең эчтәлеге турында тулы, мәгънәле итеп сөйли белү; исем,
өлкәннәр ярдәмендә, уенчыкны тасвирлап сөйләү үрнәкләрен кабатлау, таныш
әсәрләрдән өзекләрне сәхнәләштереп сөйләү.
·
Бала фантазиясенең
көчле үсеше нәтиҗәсе буларак, кеше ышанмаслык вакыйгалар уйлап чыгарып сөйләү.
·
Үз эшчәнлеген
(уенда, көнкүрештә һәм башка эш-гамәлләрдә) актив сөйләм белән бергә алып бару.
·
Аерым бер әдәби
әсәрне тыңлыйсы килү теләген әйтә белү.
·
Балалар
китапларының иллюстрацияләрен кызыксынып карау.
·
Яраткан әкиятне
атый белү, ошаган шигырьне яттан сөйли алу; уен вакытларында санамыш ярдәмендә
уенны алып баручыны сайлау (өлкәннәр күзәтүе астында).
·
"Әсәр ошадымы?”, "Әсәрдә бигрәк тә кем ошады
һәм ни өчен?”, "Кайсы өзекне кабат укырга?” кебек сорауларга аңлап җавап бирү.
·
Предметларны, күренешләрне карандаш, буяулар (гуашь). Фломастерлар, төсле акбурлар кулланып сүрәтләү,
төсләрне дөрес сайлап, пөхтә итеп буяу.
·
Бер рәсемдә берничә
предметны берләштереп, катлаулы булмаган сюжет төзү.
·
Дымково, Филимоново
бизәкләре белән уенчык силуэтлары бизәү.
·
Кайчыны дөрес итеп тотып, турыга (квадрат, турыпочмаклык) һәм диагональ
буенча (өчпочмаклар) кисү; квадраттан-түгәрәк, турыпочмаклыктан овал кисү
(почмакларын җайлап кына кисеп алып).
·
Берничә кисәктән
торган предметларның сүрәтләрен пөхтә итеп ябыштыру.
·
Предметларның
төсләрен туры китереп яисә үз теләгең белән төсләр сайлау.
·
Үсемлек орнаменты
яки геометрик фигуралар кулланып бизәкләр төзү.
·
Төзелеш детальләрен конструкцияләү, үзенчәлекләренә карап куллану.
·
Тәрбияче әйткән
бирем буенча, корылмаларны төрлечә үзгәртү.
·
Турыпочмаклы кәгазь битен урталай бөкли белү.
·
Бина эчендә, мәйданчыкта, урамда үзләрен әйләндереп алган төрле
предметларның исемнәрен, кулланышларын белү, аларның сыйфатларын,
үзенчәлекләрен әйтү.
·
Үзләре күрмәгән һәм күрү мөмкинлеге булмаган әйберләр, вакыйгалар белән
кызыксыну булдыру.
·
Предметның тарихы
белән кызыксыну.
·
Үзенең гаиләсе,
гаиләдәге традицияләре турында горурланып сөйләү; төркемдә, балалар бакчасында
үткәрелә торган, аерым алганда, өлкәннәрне дә, балаларны да шатландыруга
юнәлдерелгән чараларда актив катнашу.
·
Үзенең туган шәһәре (бистәсе, авылы) турында сөйли белү.
·
Үскәч кем булырга
(милиционер, тәрбияче, табиб, һ.б.) хыяллануы турында сөйләү.
·
Хезмәт кешесе
турында, аның шәхси һәм эшлекле сыйфатлары, эш-гамәлләре хакында сөйләү
·
Берничә йорт хайванын,
кыргый җәнлекне белү һәм атау.
·
Үсемлекләрне,
хайваннарны, балыкларны, кошларны күзәтү.
·
Әйләнә-тирә турында
иң гади нәтиҗәләр чыгара һәм алган тәэсирләр белән уртаклаша белү.
·
Әйләнә-тирә дөнья
белән үзара дөрес бәйләнештә булу.
·
Үсемлекләр,
хайваннар, кошлар, балыкларны күзәтүдә катнашу һәм аларны тәрбияләүдә көчтән
килгән кадәр булышу; тере һәм тере булмаган табигать турында белемнәр белән
уртаклашу; үсемлекләрне өзмәү, агач-куакларны сындырмау, тереклек ияләренә
сакчыл карашта булу, аларга зыян китермәү (эткә баллы әйберләр ашатмау һ.б.)
·
Предметларны, күренешләрне карандаш, буяулар (гуашь). Фломастерлар, төсле акбурлар кулланып сүрәтләү,
төсләрне дөрес сайлап, пөхтә итеп буяу.
·
Бер рәсемдә берничә
предметны берләштереп, катлаулы булмаган сюжет төзү.
·
Дымково, Филимоново
бизәкләре белән уенчык силуэтлары бизәү.
·
Балалар арасында әхлаклылык тәрбияләү ,җәяүлеләр өчен булган
кагыйдәләрне өйрәнүне дәвам итү, юлда
һәм урамда үз-үзеңне тоту кагыйдәләрен өйрәтү
·
Юлны аркылы чыгу
кагыйдәләрен төшендерү, машина һәм җәяүлеләр өчен юллар ясау
·
Балаларның
транспорт төрләре турындагы белемнәрен баету, картина буенча сөйләү
күнекмәләрен үстерү,
|